EXW co to znaczy? Wyjaśnienie reguły Incoterms
Rozpoczynając międzynarodową sprzedaż lub zakup towarów, kluczowe jest zrozumienie warunków dostawy, które regulują odpowiedzialność stron. Jedną z najczęściej stosowanych reguł jest EXW, czyli Ex Works. W tym artykule dogłębnie wyjaśnimy, co to jest EXW i jakie są jego implikacje dla sprzedającego i kupującego w kontekście globalnego handlu. Zrozumienie tej reguły, wprowadzonej przez Międzynarodową Izbę Handlową (ICC), jest fundamentalne dla sprawnego przebiegu transakcji i uniknięcia nieporozumień. EXW to skrót od Ex Works, co w tłumaczeniu oznacza “z zakładu”. Jest to jedna z najbardziej podstawowych i uniwersalnych reguł handlowych, stosowana od lat, a jej korzenie sięgają jeszcze przed formalnym wprowadzeniem Incoterms w 1936 roku.
Co to jest EXW – podstawowe informacje o dostawie z zakładu
EXW (Ex Works) to warunek dostawy, który oznacza, że sprzedający dostarcza towar, udostępniając go kupującemu w swoim zakładzie, magazynie lub innym, ściśle określonym miejscu. Kluczowe jest tutaj to, że sprzedający nie ma obowiązku załadunku towaru na środek transportu kupującego ani organizacji dalszego transportu. Oznacza to, że od momentu odebrania towaru z miejsca wskazanego przez sprzedającego, wszystkie koszty, ryzyko i obowiązki związane z dalszym przewozem, ubezpieczeniem oraz odprawą celną spoczywają na kupującym. Reguła EXW jest uniwersalna i może być stosowana niezależnie od rodzaju transportu – drogowego, kolejowego, morskiego, lotniczego, a także ich kombinacji. Towar uznaje się za gotowy do odbioru, gdy jest odpowiednio opakowany, posiada wymaganą dokumentację i jest dostępny w uzgodnionym miejscu i czasie.
Obowiązki sprzedającego w warunkach EXW
W ramach reguły EXW, sprzedający ma minimalne obowiązki, które ograniczają się głównie do przygotowania towaru do odbioru przez kupującego. Do jego zadań należy produkcja lub pozyskanie towaru zgodnie z umową sprzedaży, odpowiednie jego opakowanie, które pozwoli na bezpieczny transport, oraz udostępnienie go w ustalonym miejscu i czasie. Sprzedający musi również dostarczyć fakturę handlową oraz wszelką inną dokumentację wymaganą przez umowę sprzedaży, która jest niezbędna do dalszych etapów transakcji, takich jak odprawa celna. Warto jednak pamiętać, że w niektórych krajach mogą istnieć lokalne przepisy, które zobowiązują sprzedającego do pomocy w formalnościach eksportowych, nawet jeśli nie jest to jego obowiązek wynikający bezpośrednio z reguły EXW.
Kto ponosi koszty i ryzyko przy EXW?
Ryzyko utraty lub uszkodzenia towaru – kiedy przechodzi na kupującego?
Ryzyko utraty lub uszkodzenia towaru w transakcjach realizowanych w warunkach EXW przechodzi na kupującego od momentu, gdy towar zostanie udostępniony w oznaczonym miejscu odbioru. Oznacza to, że sprzedający ponosi odpowiedzialność za towar do momentu jego przekazania kupującemu w swoim zakładzie lub innym uzgodnionym punkcie. Od tej chwili wszelkie zdarzenia losowe, które mogą wpłynąć na stan towaru, takie jak uszkodzenie, kradzież czy zniszczenie, obciążają już kupującego. Dlatego kluczowe jest, aby kupujący był przygotowany do przejęcia odpowiedzialności od samego początku procesu transportowego, zapewniając odpowiednie środki ostrożności i ochronę.
Koszty transportu, ubezpieczenia i odprawy celnej – odpowiedzialność kupującego
W przypadku reguły EXW, kupujący ponosi pełną odpowiedzialność za wszystkie koszty związane z dalszym transportem towaru od miejsca odbioru u sprzedającego aż do miejsca docelowego. Obejmuje to nie tylko koszty przewozu, ale również koszty załadunku na środek transportu, ubezpieczenia towaru w transporcie, a także wszelkie opłaty celne i podatki związane z eksportem z kraju sprzedającego oraz importem do kraju kupującego. Kupujący musi również zorganizować odpowiedni środek transportu, zapewnić personel do załadunku oraz niezbędny sprzęt, taki jak wózki widłowe czy podnośniki, jeśli są potrzebne do bezpiecznego umieszczenia towaru na pojeździe. EXW nakłada na kupującego maksymalny zakres obowiązków związanych z logistyką i formalnościami.
Dostawa EXW: załadunek, odprawa celna i formalności
Załadunek towaru – kto jest odpowiedzialny?
W ramach warunków dostawy EXW, załadunek towaru na środek transportu organizowany i opłacany jest przez kupującego. Sprzedający jedynie udostępnia towar w swoim zakładzie lub innym uzgodnionym miejscu. Oznacza to, że kupujący musi zapewnić odpowiedni środek transportu, który będzie gotowy do załadunku w ustalonym terminie, a także personel i sprzęt niezbędny do przeprowadzenia tej operacji. Sprzedający nie ma obowiązku pomagać w załadunku, choć w praktyce, w celu utrzymania dobrych relacji biznesowych, może wyrazić zgodę na jego wsparcie.
Odprawa celna eksportowa i importowa w EXW
Kupujący jest odpowiedzialny za przeprowadzenie odprawy celnej eksportowej w kraju sprzedającego oraz odprawy celnej importowej w kraju docelowym. Obejmuje to przygotowanie i złożenie wszystkich niezbędnych dokumentów, uiszczenie należności celnych i podatków, a także spełnienie wszelkich wymogów formalnych związanych z przekroczeniem granicy. Sprzedający musi dostarczyć dokumentację, która ułatwi kupującemu przeprowadzenie tych procedur, taką jak faktura handlowa, ale nie jest zobowiązany do aktywnego uczestnictwa w procesie eksportowym. Niedoświadczeni kupujący, zwłaszcza ci, którzy nie znają przepisów celnych i logistycznych, mogą napotkać znaczące trudności w realizacji tych obowiązków.
EXW a inne reguły Incoterms – kiedy wybrać FCA?
Wybór między EXW a innymi regułami Incoterms, takimi jak FCA (Free Carrier), zależy od podziału obowiązków i kosztów, który jest najbardziej korzystny dla stron. EXW jest regułą, w której sprzedający ma najmniejsze zaangażowanie i odpowiedzialność, podczas gdy kupujący ponosi największą część ciężaru logistycznego i formalnego. Warto rozważyć wybór reguły FCA (Free Carrier) zamiast EXW, ponieważ w warunkach FCA sprzedający jest odpowiedzialny nie tylko za dostarczenie towaru w swoim zakładzie, ale również za jego załadunek na środek transportu wskazany przez kupującego oraz za przeprowadzenie odprawy celnej eksportowej. To znacznie ułatwia życie kupującemu, który przejmuje odpowiedzialność dopiero od momentu przekazania towaru przewoźnikowi. FCA jest często lepszym wyborem, gdy kupujący nie ma doświadczenia w eksporcie lub chce mieć pewność, że wszystkie formalności eksportowe zostaną prawidłowo wykonane.
Dlaczego warto stosować EXW i potencjalne ryzyka dla kupującego
Zalety EXW dla sprzedającego i potencjalne trudności dla kupującego
Reguła EXW jest bardzo korzystna dla sprzedających, którzy chcą zminimalizować swoje zaangażowanie logistyczne, koszty i ryzyko związane z międzynarodowym transportem towarów. Sprzedający może skupić się na produkcji i przygotowaniu towaru, pozostawiając całą resztę w rękach kupującego. Jest to szczególnie atrakcyjne dla firm działających na rynkach krajowych, które dopiero zaczynają swoją przygodę z handlem międzynarodowym. Z drugiej strony, EXW może być ryzykowny dla niedoświadczonych kupujących, którzy nie posiadają wiedzy na temat procedur celnych, logistycznych i transportowych. Wymaga od kupującego dokładnego planowania logistycznego, zarządzania dokumentacją i znajomości przepisów celnych. Brak doświadczenia w tych obszarach może prowadzić do dodatkowych kosztów, opóźnień lub nawet utraty towaru. Cena w warunkach EXW zazwyczaj odzwierciedla minimalne zaangażowanie sprzedającego.
Cześć! Nazywam się Gabriela Adamkiewicz i od ponad 10 lat zajmuję się tworzeniem treści, z czego od 5 lat piszę blogowe artykuły. Pisanie to dla mnie coś więcej niż praca – to moja pasja, która pozwala mi dzielić się wiedzą, inspirować innych i poruszać ważne tematy